Malowanie proszkowe to zaawansowana technika, która od lat cieszy się popularnością przede wszystkim w przemyśle. A czy proces malowania proszkowego można przeprowadzić w domu?
Malowanie proszkowe pozwala na uzyskanie trwałych i estetycznych powłok na różnych powierzchniach – od metalowych, przez szkło, drewno, aż po ceramikę. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie przygotowanie powierzchni, właściwy dobór farby, sprzętu oraz przestrzeganie procedur polimeryzacji (utwardzania) i zasad bezpieczeństwa. Na czym polega malowanie proszkowe?
Co to jest malowanie proszkowe
Malowanie proszkowe to metoda nakładania farby w postaci suchego proszku, która następnie jest utwardzana w wysokiej temperaturze. W odróżnieniu od tradycyjnych farb proszek malarski nie zawiera rozpuszczalników, co czyni go ekologicznym i bezpiecznym dla środowiska. Jak wygląda malowanie proszkowe? Technologia malowania proszkowego polega na naładowaniu – w specjalnym pistolecie – proszku elektrycznie (prądem elektrycznym lub elektrostatycznym) i przyciąganiu go do odpowiednio przygotowanej powierzchni. Drobne naelektryzowane cząstki doskonale przywierają do każdej powierzchni i to bez konieczności użycia podkładów czy dodatkowych środków chemicznych. Prawidłowo rozprowadzona farba tworzy równą, bez zacieków i niedoskonałości powłokę. Po równomiernym rozprowadzeniu proszku element jest poddawany obróbce termicznej w piecu w temperaturze 180-200oC, co powoduje utwardzenie powłoki. Z tego też powodu malowany materiał musi być odporny na wysoką temperaturę – wiec większość tworzyw sztucznych nie wchodzi w grę.
Wyróżnia się dwie metody malowania proszkowego:
· elektrostatyczne – nazywane potocznie korona. Ten sposób malowania polega na naładowaniu cząsteczek farby ujemnie pod napięciem przez pistolet do malowania;
· elektrokinetyczne – inaczej tribo. Proszek wystrzeliwany jest razem ze sprężonym powietrzem, a cząsteczki ładunek uzyskują dzięki oddziaływaniu na siebie wzajemnie oraz interakcji z przewodem aplikacyjnym pistoletu.
Zalety i wady malowania proszkowego
Zalety malowania proszkowego:
· wytrzymałość i odporność – powłoka jest twarda, odporna na ścieranie, zarysowania i działanie czynników atmosferycznych,
· estetyka – uzyskana powłoka jest jednolita, matowa lub błyszcząca, ponadto proszek maskuje wiele niedoskonałości, np. rysy powstałe podczas szlifowania powierzchni,
· ekologia – brak rozpuszczalników i emisji szkodliwych substancji
· oszczędność czasu – nie ma konieczności stosowanie długo schnących podkładów, a samo malowanie przebiega sprawnie,
· oszczędność pieniędzy – proszek jest wydajny, a nieosadzone cząsteczki możemy odzyskać i wykorzystać ponownie,
· uniwersalność – można malować różne materiały.
Wady malowania proszkowego:
· wysokie koszty początkowe – niezbędny jest drogi, profesjonalny sprzęt,
· ograniczenie w zastosowaniu – podczas finalizacji pracy trzeba poddać powierzchnię materiału obróbce termicznej – szczególnie plastikowe elementy mogą nie nadawać się do malowania proszkowego,
· wymagania dotyczące przygotowania podłoża
– powierzchnia musi być odpowiednio oczyszczona, odtłuszczona i odrdzewiona, co wymaga dodatkowych etapów przygotowania,
· ograniczenie w kolorach – zupełna zmiana koloru wymaga zazwyczaj całkowitego pozbycia się warstwy starej farby.
Jak malować proszkowo
Przede wszystkim należy wybrać odpowiednią farbę proszkową – epoksydową, poliuretanową, silikonową, poliestrową lub epoksydowo-poliestrową. Farby dostępne są w szerokiej gamie kolorystycznej i różnym wykończeniu (od matowego po wysoki połysk). Konieczne jest także odpowiednie przygotowanie powierzchni. Należy ją oczyścić ze wszystkich zanieczyszczeń, np. kurzu, tłuszczu, oleju, resztek starych powłok czy rdzy. Do tego celu możemy wykorzystać specjalne preparaty czyszczące lub szlifując powierzchnię. Aby zapewnić dobrą przyczepność proszku, niezbędne jest również odtłuszczenie powierzchni za pomocą odpowiednich odłuszczaczy lub rozpuszczalników.
A jak się maluje proszkowo? Zaczynamy od przygotowania pistoletu do malowania proszkowego. Następnie do pistoletu ładujemy proszek (wcześniej dobrze go wymieszajmy) – możemy napełnić specjalny pojemnik lub użyć worka proszkowego. Teraz już możemy przystąpić do malowania proszkowego. Wystarczy, że naciśniemy spust pistoletu i równomiernie rozprowadzimy proszek po powierzchni. Ostatnim etapem jest umieszczenie pomalowanego elementu w piecu do utrwalania. Temperatura i czas utrwalania powłoki zależą od rodzaju proszku – więc zapoznajmy się z wytycznymi producenta. Po utrwalaniu przedmiot jest gotowy do użycia lub ewentualnej dalszej obróbki.
Malowanie proszkowe w domu – czy w ogóle jest możliwe
Malowanie proszkowe można wykonać samodzielnie. Musimy jednak liczyć się ze sporymi kosztami na etapie przygotowania stanowiska. Jeżeli więc nie mamy w planach wielokrotnego malowania, to raczej jest to mało opłacalna inwestycja. Jednak gdy się na nią zdecydujemy, będzie nam potrzebny oczywiście pistolet natryskowy, najlepiej z wymiennymi dyszami i umożliwiający płynną regulację strumienia farby. Niezbędny jest również piec do polimeryzacji – gazowy/olejowy lub elektryczny – chociaż na początek można wykorzystać piecyki przeznaczone do innych zadań, a nawet piece kuchenne. Ponadto malowanie proszkowe wymaga zorganizowania odpowiedniego miejsca, ponieważ urządzenia wykorzystywane do tej pracy najczęściej montuje się w profesjonalnych lakierniach. Co ważne, pomieszczenie, w którym zamierzamy malować, musi być odpowiednio oświetlone, a także dobrze wentylowane, aby nie doszło do zbyt mocnego zapylenia. W domowych warunkach najczęściej maluje się felgi i inne elementy samochodowe, rowery, grzejniki, balustrady, ogrodzenia oraz meble.
